ზამთარი იწურებოდა... ამ სუსუხს კი არა და არ უჩანდა
ბოლო.. ხელებგაყინული დავაბიჯებდი თოვლიან ქუჩებში.. ყველაფერზე ვფიქრობდი რაც ჩემს
გონებას სწვდებოდა.. მაგრამ მაინც ვერ გამეგო რა ხდებოდა ჩემს თავს.. დღეები ერთმანეთს
სდევდა.. სევდა კი არ მტოვებდა, მხლართავდა თავის ლაბირინთებში.. უმოწყალოდ თელავდა
ახალგაზრდობის ბედნიერ დღეებს.. ტოვებდა შავ კვალს, როგორც ჩემი ფეხსაცმელი თოვლზე..
იმედი, მზის სხივის მსგავსად არსად ჩანდა.. იმიტომ რომ იმ ერთადერთს ვეღარ ვხედავდი,
ყველაფერს რომ ნიშნავდა ჩემთვის, ერთადერთი რაც მშველიდა ჩემი საყვარელი ბიბლიოთეკა
იყო..
.ეს ამბავიც იქ დაიწყო.. ყოველ დილით ნასაუზმევს მივდიოდი და საღამომდე იქ ვრჩებოდი..
სამკითხველო დარბაზი დიდი და ცარიელი იყო.. გათბობის სისტემას კი მოძველებული აღარ
ეთქმოდა, უფრო გაფუჭებულს თუ უწოდებდა კაცი.. კედლები ხავერდოვან მწვანედ იყო შეღებილი
რაც ერთობ მყუდრო გარემოს ქმნიდა.. მე ერთი ადგილი მქონდა ამოჩემებული. შუა რიგში,
კუთხეში ფანჯარასთან მდგარ მაგიდასთან ვჯდებოდი.. საიდანაც ჩვეულებრივ ცივი ჰაერი შემოდიოდა..
არჩევანი დიდი იყო.. როგორც წიგნების ისე დასაჯდომი ადგილების, აქ ისეც არავინ დადიოდა
და ამ სიცივეში ვინ შეიწუხებდა თავს წიგნის ფურცვლით.. დარბაზის ბოლოში ბიბლიოთეკარი
იჯდა, ფეხებში გამათბობელი ედგა, პლედი ჰქონდა მოფარებული, განაცრისფერებულ თმებს ქუდით
იფარავდა.. ამ მყუდროებაში ხშირად მომიკრავს თვალი მძინარესთვის..მე როგორც ნდობით
აღჭურვილ პირს თავად მაძლევდნენ წიგნების საცავში შესვლის უფლებას.. ერთი წიგნის წაკითხვას
საშუალოდ 2-3 დღეს ვანდომებდი.. იშვიათად დღეში ორსაც ვკითხულობდი.. საერთოდ დღემდე
სქელტანიანი წიგნები მიზიდავს..
ცხოვრება ბარიკოს „აბრეშუმი“ს მსგავს თეთრი მუსიკის
ფონზე აუმღვრევლად მიედინებოდა.. არც კარგი ხდებოდა, კონკრეტული ცუდითაც არ „მანებივრებდა“
ცხოვრება..
ხანდახან ქალბატონი ბიბლიოთეკარი
(რატომღაც სახელი არ
ვიცოდი) სახლიდან თერმოსით წამოღებული ცხელი ყავით მიმასპინძლდებოდა.. თან რაღაც ამბებს მიყვებოდა შორეული ახალგაზრდობიდან... ეს იყო ერთადერათი
ადამიანური ურთიერთობა რომელიაც ამ ქვეყანასთან მაკავშირებდა.. დანარჩენ დროს წიგნის
პერონაჟებთან ერთად ვატარებდი.. არ ვიცი ეს ძალიან მსიამოვნებდა, თავს ადამიანად ვგრძნობდი
თქო ვერ ვიტყვი, აბა რაა წიგნის კითხვაში ადამინური, არც არაფერი, ზიხარ შენთვის და
ფურცლებს ჩაჰკირკიტებ.. ხანდახან ფარდის ნახვრეტებიდან ქუჩაში ვიჭყიტებოდი.. ხალხი
იშვიათად ჩანდა, ბიბლიოთეკა ერთერთი ულამაზესი
ქუჩის ჩიხში მდებარეობდა.. ან შეიძლება უბრალო ქუჩა იყო და მე მეჩვენებოდა გადასარევად..
მოკლედ როგორიც არ უნდა ყოფილიყო ის, ის გზა იყო რომელსაც საკუთარ თავთან მივყავდი.
ზამთარი ნელნელა ფინიშისაკენ მიიწევდა.. თოვლმაც დნობა დაიწყო.. ხალხსაც ქუჩებში უფრო
აქტიური სვლა დაეწყო.. ყველას რაღაც სიხარული ეტყობოდა.. ჩემთვის კი არაფერი იცვლებოდა,
რა მნიშვნელობა ქონდა ზამთარი იყო თუ ზაფხული.. ცხოვრება მაინც ერთ ნოტაზე მიდიოდა..
ერთ დღესაც როცა მივედი და ჩვეულებისამებრ ჩემს ადგილას მოვკალათდი.. დარბაზის მეორე
კუთხეში ერთ ფიგურას მოვკარი თვალი, თავიდან ვერ გავარჩიე ვინ იყო.. მერე კარგად დავაკვირდი
ასე 25 წლამდე ბიჭი იყო. მოკლე ხაკისფერი ქურთუკი ეცვა,, პროფილს ვხედავდი.. რაღაც
ძალიან დამაინტერესა, ჩემსკენ არც კი გამოუხედავს.. მერე ვითომდაც ბიბლიოთეკართან რაღაცის
საკითხავად მივედი და გვერდით ჩავუარე.. მარკესის „მარტოობის 100 წელი“ს კითხულობდა..
ვიცანი წიგნი რამოდენიმეჯერ წამიკითხავს ადრე.. დიდათ არ მომწონდა.. უბრალოდ კითხვისაც
ყველაფერი მავიწყდებოდა იმდენად მრავალფეროვანი ისტორიები იყო მოთხრობილი.. მოკლედ ასე რამოდენიმე დღე გრძელდებოდა.. მერე უკვე ყურადღებას
აღარ ვაქცევდი. ჩვეულ „რითმს“ დავუბრუნდი.. გაზაფხულმაც ნელნელა შემოაბიჯა ქალაქში..
თოვლის კვალი გაქრა.. ბუნება თეთრი საფარველისგან განთავისუფლდა... გაზაფხულის ერთ დილას ქუჩები ნაირნაირად მოერთოდ..
ყველანი საზეიმოდ გამოწყობილიყვნენ.. ზოგს ნიღბებიც მოერგო.. მე კი ისევ შავ-თეთრი
ზოლი დამყვებოდა თან.. ყოველთვის სისულელედ მიმაჩნდა მსგავსი აქტიურობა ხალხისგან..
მოკლედ მე კვლავ ჩემს სამყოფელს მივაშურე...
ის ყმაწვილი კვლავ იქ იჯდა.. გავვოცდი.. არ მეგონა ჩემნაირები კიდევ თუ არსებობდნენ
ამ ქვეყანაზე.. გართობას აქ ჯდომა რომ ერჩივნათ.. არა, მოცდა
აღარ შეიძლებოდა.. მივედი და მის გვერდით სკამზე ჩამოვჯექი.. ახლა შელდონის „ანგელოზის
რისხვა“ს კითხულობდა.. ეს კი ძალიან მიყვარდა.. და თემაც თვითონ შეირჩა, უნდა მესაუბრა
ამ წიგნზე....
-მაიკლ მორეტიზე რა აზრის ხართ?-ეს კითხვა იმიტომ დავუსვი
რომ წიგნს უკვე ამთავრებდა და წესით რაღაც შეხედულება უნდა ჩამოეყალიბებინა პერსონაჟებზე..
-აქ რატომ მოხვედით
რა სხვა საქმე არ გაქვთ?-საშინლად იმოქმედა ამ პასუხმა ჩემზე.
-უფლებას არ მოგცემთ თქვენი უარყოფითი აურით აქურობა
მოწამლოთ!-ოჰ! ეს ჩემგან მამაცური ნაბიჯი იყო..-მგონი კითხვის დასმა ასე არ უნდა გაბრაზებდეთ,
და თუ მაინც გაწყენინეთ დიდი ბოდიში.
ასე დამთვარდა ეს საუბარი.. გავეცალე და ჩემს ადგილს
„კუდამოძუებული“ დავუბრუნდი.. ჩემისთანა გამოუცდელისათვის ადამიანთან ურთიერთობებში
ეს ერთგვარი გაკვეთილი იყო, რომ უცხო ადამიანთან და მეტწილად ადამიანთან არ დამეჭირა
საქმე.. იმ დღეს გადავწყვიტე გვიანობამდე
დავრჩენილიყავი ბიბლიოთეკაში რათა დაწყნარებული ქუჩით წავსულიყავი სახლში.. თან მაინტერესებდა
ის ვაჟბატონი როდის მიბრძანდებოდა სახლში.. ან საერთოდ თუ მიბრძანდებოდა, როცა მოვდიოდი
და მივდიოდი აქ მხვდებოდა...იმ საღამოს დავაპირე უკან გავყოლოდი... და ასე 8 საათი
იქნებოდა. გარეთ სასიამოვნო სითბოს დაესადგურებინა.. ის ჩემი სახლის გზის საპირისპიროდ
წავიდა.. მე ყველანაირად ვცდილობდი შეუმჩნევლად გავყოლოდი.. ორი ქუჩა გადავკვეთეთ და
შემდეგ ის ერთ ბარში შევიდა.. ოღონდ არა ჩვეულებრივ არამედ უკანა კარიდან.. მერე ფანჯარას
მივუახლოვდი და დავინახე რომ წინსაფარი ეკეთა და ჭურჭელს რეცხავდა.. აქ მუშაობდა სავარაუდოდ..
,მერე ირგვლივ მიმოვიხედე და აღმოვაჩინე რომ აქ არასდროს ვყოფილვარ.. არცერთი ქუჩა
არ მეცნო.. არც საგზაო ნიშნები.. ცხადი იყო დავიკარგე.. და იმ უკანა კართან ჩამოვჯექი
ბორდიურზე.. ასე 11 საათი ხდებოდა რომ გამოვიდა..
მე არც ველოდი ასე მალე.. ვერ შევნიშნე სანამ გაოცებული ჩემს წინ არ დაიხარა:
-თქვენ? აქ რას აკეთებთ?
-დასანანია.. მეორედ გელაპარაკებით და იგივეს მეუბნებით
„აქ რას აკეთებთ“.. ხო საქმე არ მაქვს, უკან
გამოგყევით და დავიკარგე..-მორიგი შემოტევისთვის მოვემზადე.
-ოჰ ღმერთო ამ სიცივეში ალბათ გაიყინეთ? როგორ არ შემოხვედით..-რას
არ ველოდი და ასეთ რბილ პასუხს არა..-შევიდეთ კაფეში.. ყავა დავლიოთ..
და ამ შემთხვევისათვის რაღაც უცნაური ნდობით გავყევი
კაფეში.. სხვა გზა არც მქონდა გზა ამებნა..
-დიდი ბოდიშით იმ დღინდელი უკმეხი პასუხისათვის.. საერთოდ
ასეთი უჟმური ხასიათის გამო მეგობრები არ მყავს..
და ხალხთან ურთიერთობასაც ვერიდები...-როგორ მაგონებდა ეს აღწერა ჩემს თავს..
- არაუშავს უკვე გაპატიეთ.. მეც დიდათ არ განვსხვავდები
თქვენს მიერ „დახატული“ ტიპისგან..
-ისე მაიკლ მორეტიზე არც ისე კარგი აზრისა ვარ.. ნუ
თავიდან დიდად მესიამპათიურა მაგრამ ბოლოს..
-ხო.. მე ძალიან მომწონს ე.წ. მაფიოზური იტალიელები
მაგრამ ამ შემთხვევაში ბოლოს მეც სრულიად განვიხიბლე..
- რახან რამოდენიმე წინადადება გავცვალეთ იქნებ სახელებიც
გაგვემხილა ერმანეთისათვის.. მე დათო ვარ..
-აჰ სასიამოვნოა მე ანა..
-აბა ძვირფასო ანა რითი დავიმსახურე ეს ყურადღება რომ
უკან გამომყევით?
-იცით დღეს ნაკლებად მოიძებნებიან ადამიანები, ბიბლიოთეკებში
რომ ათენ-აღამებენ.. და თან მთელი ეს დრო მარტო ვეჯექი ბიბლიოთეკის კუთხის მაგიდას..
და თქვენ რომ გამოჩნდით დიდათ დავინტერესდი...-დათოს გაეღიმა..
-და გზის აბნევასაც არ შეუშინდით..
-ხო.. უკვე ძალიან გვიანია.. თუ არ მოგაცდენთ იქნებ
შინ გამაცილოთ?
-დიდი სიამოვნებით თქვენობით თუ აღარ მომმართავთ...
-ხო რათქმაუნდა.. და თქვენ.. შენც ამას გთხოვ..
-მშვენიერია აბა საით მივდივართ?
........................................................................
იმ საღამომ მშვენივრად ჩაიარა.. მეორე დილას რაღაც სულელურად
და უჩვეულოდ ველოდი.. დილით სარკის წინაც კი ვიტრიალე და ცოტა ადრიანად მივედი ბიბლიოთეკაში.. ჯერ არ მოსულიყო.. დანტეს „ღვთაებრივი კომედია“ გამოვიტანე და მაგიდასთან
ჩავუჯექი.. უკვე შუადღე ხდებოდა რომ მიმოვიხედე.
ჩემი მეგობარი არსადად ჩანდა.. ვიფიქრე ალბათ
რაიმე საქმე გამოუჩნდა თქო..საღამოს ადრე წავედი.. შემდგომ დღეებშიც მსგავსი სიტუაცია
განმეორდა.. მერე გადავწყვიტე იქ მივსულიყავი სადაც მუშაობდა.. დიდი ჯახირის მერე მივაგენი..
გავბედე და ვიკითხე.. მიპასუხეს მსგავსი არავინ მუშაობსო.. იმედგაცრუებული და კითხვებით
აღვსილი წამოვედი..უკვალოდ გაქრა... ბიბლიოთეკაში აღარ ჩანდა.. ერთ დღესაც ბიბლიოთეკართან
მივედი და ვთხოვე იქნებ მისი ზუსტი სახელი ან რაიმე ინფორმაფია ეთქვა, სამწუხაროდ ანკეტა
არ შეუვსია და არც სახელი უკითხავთ.. ღმერთო რა უპასუხისმგებლობაა... არა მხოლოდ საკუთარ
თავზე ვბრაზობდი.. რომ „ავეკიდე“ ამ ადამიანს. ხო ასე გამოდის.. იყო და აღარ არის..
გაზაფხულიც სულელურად გავიდა.. ზაფხულიც.. შემოდგომაც..და კვლავ დაზამთრდა.. იმ დღიდან
მხოლოდ ამ დროს ვგრძნობ.. სითბოს შეგრძნება დავკარგე.. მზისაც.. მხოლოდ ბოლო თოვლის
დროს მითბება ხელები ერთი დღით.... ადრე გაზაფხულამდე...
P.S. ხანდახან ადამიანები ჩვენს ცხოვრებაში მცირე ხნით
შემოაბიჯებენ და ძალიან დიდ კვალს ტოვებენ.. ეს შემთხვევაც მსგავსია.. რადგან არასდროს
ვიცით რა ხდება.. იმასაც ვერ ვიგებთ ხოლმე რა მოხდა.. ჩვენ ადამიანები მარადიული გაურკვევლობისა
და ნაღველისთვის ვჩნდებით.. და კიდევ მარტოობისათვის...’რათა მარტოობა არ იყოს მარტო’
მარიამ მუთიძე
2012 წლის 07
09, პარასკევი
23:53
P.S. 2:44